علت هوس خوراکی‌های ناسالم بعد از ورزش و راهکارهای مقابله با آن
خوراکی ناسالم پس از ورزش همه می دانیم که ورزش منظم برای سلامتی ضروری است، اما آیا می دانستید که نوع انگیزه شما برای ورزش کردن می تواند تعیین کننده ی این باشد که بعد از تمرین چه بخورید؟ تحقیقات نشان می دهند افرادی که با انگیزه های اجباری (مثل کاهش وزن سریع یا فشار اجتماعی) ورزش می کنند، بیشتر احتمال دارد بعد از تمرین به سراغ تنقلات ناسالم بروند! در این مقاله، به رابطه ی پیچیده بین انگیزه های ورزشی و انتخاب های غذایی پس از تمرین می پردازیم و راهکارهایی برای جلوگیری از این چرخه ی معیوب ارائه می دهیم.
انگیزه خودمختار در مقابل انگیزه کنترل شده: دو روی یک سکه
بر اساس نظریه ی خودتعیین گری، انگیزه های ورزشی به دو دسته تقسیم می شوند:
1 . انگیزه خودمختار
- ورزش کردن به دلیل لذت از حرکت، بهبود سلامتی یا حس پیشرفت شخصی.
مثال: «دویدن را دوست دارم چون به من انرژی می دهد و احساس آزادی می کنم.»
2 . انگیزه کنترل شده
- ورزش کردن به دلیل فشارهای بیرونی (مثل نظر دیگران) یا اجبارهای درونی (مثل احساس گناه).
مثال: «مجبورم ورزش کنم تا لاغر شوم و مورد قضاوت قرار نگیرم.»
مطالعات نشان می دهند افرادی با انگیزه ی خودمختار، نه تنها از ورزش لذت می برند، بلکه پس از آن کمتر به سراغ تنقلات پرکالری می روند. برعکس، کسانی که با انگیزه های کنترل شده ورزش می کنند، اغلب بعد از تمرین هوس خوراکی های ناسالم می کنند
چرا انگیزه کنترل شده منجر به پرخوری می شود؟
سه مکانیسم اصلی وجود دارد که توضیح می دهد چرا انگیزه های اجباری، شما را به سمت تنقلات ناسالم سوق می دهند:
1. توجیه های آگاهانه
- پس از ورزش سنگین، ممکن است به خود بگویید: «امروز خیلی سخت تمرین کردم، پس حق دارم این بستنی را بخورم!»
- این نوع تفکر که به آن «جبران سلامتی» می گویند، در افراد با انگیزه ی کنترل شده شایعتر است. چون ورزش برایشان لذتبخش نیست، با خوردن غذاهای خوشمزه به دنبال جبران احساس خستگی هستند.
2 .وسوسه های ناخودآگاه
- ورزش با انگیزه های اجباری، انرژی ذهنی شما را تخلیه می کند (پدیده ای به نام خستگی اِگو).
- در این حالت، کنترل خود بر انتخاب های غذایی کاهش می یابد و به صورت ناخودآگاه به سمت غذاهای شیرین یا چرب کشیده می شوید.
3 . واکنش های فیزیولوژیکی
- استرس ناشی از ورزش اجباری، سطح هورمون کورتیزول را افزایش می دهد
- کورتیزول نه تنها اشتها را تحریک می کند، بلکه میل به غذاهای پرانرژی (مثل شکلات یا چیپس) را نیز تقویت می نماید.
چگونه انگیزه خودمختار را تقویت کنیم؟
برای جلوگیری از پرخوری پس از ورزش، باید انگیزه های درونی خود را کشف و تقویت کنید:
1 .هدف گذاری شخصی
- به جای تمرکز روی وزن یا ظاهر، روی اهدافی مثل افزایش استقامت، بهبود خلق و خو یا شرکت در یک رویداد ورزشی تمرکز کنید.
2 . انتخاب فعالیت های لذت بخش
- اگر از دویدن خسته می شوید، شنا، رقص یا پیاده روی در طبیعت را امتحان کنید. ورزش باید برای شما معنادار و جذاب باشد.
3 .تغییر ذهنیت نسبت به ورزش
- به جای اینکه ورزش را یک «وظیفه» بدانید، آن را فرصتی برای مراقبت از خود و تجربه ی لحظات شاد ببینید.
4 . برنامه ریزی برای تغذیه ی سالم
- پس از تمرین، میان وعده های مغذی مثل میوه، ماست یونانی یا آجیل همراه داشته باشید تا وسوسه ی خوردن تنقلات کاهش یابد.
سخن پایانی
ورزش کردن با انگیزه های درونی نه تنها سلامت جسمی شما را بهبود می بخشد، بلکه از چرخه ی معیوب «تمرین سخت → پرخوری» نیز جلوگیری می کند. اگر احساس می کنید همیشه پس از ورزش هوس تنقلات می کنید، احتمالاً انگیزه های شما نیاز به بازنگری دارند. به جای تحمیل فشار، به صدای بدن خود گوش دهید و ورزش را به بخشی لذت بخش از زندگی تبدیل کنید.
برای شروع تمرینات شخصی‌سازی‌شده و دستیابی به اهداف ورزشی‌تون، همین حالا اپلیکیشن TFIT رو دانلود کنید و تجربه‌ای متفاوت از تمرینات ورزشی رو آغاز کنید. دانلود اپلیکیشن TFIT
